Intensief pedagogische begeleiding

Uitgangspunten
Doelgroep
Doelen
Begeleiding
Woongemeenschap voor jongeren
Individuele begeleiding
Begeleid wonen

Uitgangspunten

Iedereen wordt door zijn omgeving beïnvloed. Veel jongeren, met wie we werken, komen uit een sociale omgeving die voor hen belastend en niet bevorderlijk is. Volgens de milieutheorie van Klawe en Berner leren deze jongeren in deze omgeving te "functioneren". Ze maken zich gedragspatronen eigen, waarmee ze zich in hun omgeving staande kunnen houden. Jongeren uit probleemgezinnen, die al van kinds af aan met geweld, allerlei vormen van misbruik en relatiebreuken zijn geconfronteerd, vertonen vaker gedrag dat door de maatschappij als problematisch wordt gezien. Voor sommige jongeren is het in bepaalde omstandigheden zinvol uit deze vicieuze cirkel te stappen door tijdelijk radicaal afstand te nemen van hun oorspronkelijke omgeving en dus ook ergens anders te gaan wonen. (Berner/Gruhler, 1995, p. 27; Klawe, 2001, p. 63 e.v.)

Doelgroep

Deelname aan een project in het buitenland is vooral bijzonder zinvol, wanneer er in het eigen land geen adequate hulp binnen bereik is en/of opname in een gesloten instelling wordt overwogen. Meestal is de situatie bij de ouders thuis geëscaleerd of de jongeren zijn in een instelling "niet meer te handhaven", omdat ze "alle medewerking weigeren", "voortdurend ontwijkingsgedrag vertonen", "zichzelf en/of anderen in gevaar brengen" of "weigeren naar school te gaan". Vaak gaat het om jongeren bij wie het volwassenen niet meer lukt grenzen te stellen en die ook geen inzicht meer hebben in de gevolgen van hun grensoverschrijdend gedrag. Ook zijn ze vaak ongrijpbaar geworden, doen wat ze willen, gaan om met verkeerde "vrienden" en gebruiken drugs of alcohol. Het gebrek aan perspectief te overwinnen en de wens een sociaal aanvaardbare ontwikkeling mogelijk te maken, vormen het uitgangspunt voor deelname aan een intensief pedagogisch traject bij ons in Portugal.

Het project richt zich op jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar, en dan voornamelijk op jongeren:

• met bindingsstoornissen, problemen met het aangaan van relaties en andere sociaal-emotionele problematiek
• met persoonlijkheidsstoornissen
• met een achtergrond van misbruik en geweld
• met kenmerken van verwaarlozing en een totaal gebrek aan regels
• uit multiprobleem-gezinnen
• uit conflictvolle en gevaarlijke omgevingen
• met rechts-radicaal en extremistisch gedrag en bijbehorende denkwijzen
• met schoolaversie
• voor wie dit als verplichte voorwaarde gesteld is bij opschorting van een voorwaardelijke jeugdstraf

Buiten het project vallen jongeren:

• met een acute drugsafhankelijkheid die het dagelijks leven beïnvloedt
• met een verstandelijke beperking of een meervoudige beperking
• die een acuut gevaar voor zichzelf of anderen vormen
• met psychiatrische stoornissen, die in dit kader niet kunnen worden opgevangen

Doelen

Onze globale doelen zijn:

• zorgen dat de situatie van de jongeren niet verslechtert
• verbetering van de sociale, fysieke en psychische situatie
• het ontwikkelen van een globaal levensperspectief.

Aan de hand van de hierboven geschetste probleemsituaties werken we met de jongeren aan de volgende doelstellingen:

• Versterking en vergroting van het gevoel van eigenwaarde, van het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn
• Ontwikkeling van zelfstandigheid in het denken, leren, handelen en werken
• Aanvaarding van verantwoordelijkheid voor het eigen leven
• Bevordering van communicatieve eigenschappen en bindingsvermogen
• Opbouw van solide relaties (vertrouwen, op elkaar kunnen rekenen, angst reduceren)
• Bevordering van de sociale competenties
• Verwerken van negatieve ervaringen in het verleden
• Kennismaken met nieuwe handelingsstrategieën
• Aanleren van strategieën voor het oplossen van conflicten (nader bespreken van crisis- en probleemsituaties)
• Constructieve omgang met kritiek en complimenten
• Eigen behoeften, gevoelens en individuele grenzen leren zien
• Versterken van de zelfcontrole
• Respect en tolerantie ten aanzien van andere culturen en levenswijzen
• Behalen van een schooldiploma
• Beroepsoriëntatie

Begeleiding 

Begeleidingsfasen

Fase 0 - De voorbereidingsfase
Het is noodzakelijk dat het project vooraf met alle directe en indirecte belanghebbenden zorgvuldig wordt besproken en voorbereid.

Hiertoe worden op verzoek van het Bureau Jeugdzorg of op aanbeveling van de aanbieder van een noodzakelijke begeleiding in het buitenland, het project, de inhoud van de begeleiding en de begeleidingsmogelijkheden, de opnamevoorwaarden, enz. aan het desbetreffende Bureau Jeugdzorg geschetst.

Belangrijk is dat de pedagogisch medewerkers van Progresso al in de beginfase op de hoogte worden gesteld van duidelijke gedragskenmerken van de jongere (het gaat dan om persoonlijkheidskenmerken, gezinssituatie, sociale context, biografische bijzonderheden, enz.). De medewerker maakt zich aan de hand van reeds beschikbare documenten en door middel van research, vertrouwd met alle achtergrondinformatie rond de problematiek, evenals met de omgeving en het sociale milieu van de cliënt. Eventueel vinden ook nog gesprekken plaats met Bureau Jeugdzorg en de ouders of verzorgers. Op grond hiervan wordt ingeschat, of en voor welke soort begeleiding in Portugal de cliënt geschikt is.

Om te zorgen dat de jongere zich kan voorbereiden op het verblijf in Portugal en zich alvast een beeld kan vormen, krijgt hij of zij in de regel van een medewerker van de instantie voor Jeugdzorg foto’s of filmpjes te zien. Na groen licht van het Bureau Jeugdzorg, van de betrokken aanbieders van jeugdzorg, van Progresso, en van de jongere en de ouders of verzorgers, worden in een gesprek met alle belanghebbenden de eerste opvoedingsdoelen uitgewerkt en geformuleerd. Ook moeten belangrijke organisatorische voorbereidingen worden besproken zoals inentingen, medicijnen, verzekeringen, volmachten van de verantwoordelijke verzorgers, het stoppen met school - toestemming voor opschorting van de leerplicht respectievelijk toestemming om ergens anders onderwijs te volgen, voorwaarden voor repatriëring, ook bij voortijdige onderbreking, enz. Voor vertrek naar Portugal moet het verblijf van de jongere worden aangevraagd bij de Portugese centrale overheid. Na goedkeuring van alle aanvragen en nadat alle voorbereidingen zijn getroffen vertrekt de jongere, meestal samen met een van de projectmedewerkers, naar Portugal.

Fase 1 - Erkennen en accepteren van gezag (duur min. 7 weken)
In Portugal starten de jongeren met fase 1, de fase van "aanvaarding en erkenning van gezag". Hier moeten de fundamentele regels en structuren in de omgang met volwassenen worden aangeleerd.

In het begin van het jeugdhulptraject bevindt de jongere zich vaak in een situatie van regressie naar vroegere ontwikkelingsfasen, zoals peuterpuberteit, of kleutertijd met bijbehorend agressief-destructief of hulpeloos gedrag. De jongeren neigen ertoe de schuld voor het eigen falen en de verantwoordelijkheid voor het eigen leven bij anderen te leggen en ze zijn niet in staat adequate oplossingen te vinden voor problemen of conflicten. Ook hebben ze problemen met het beheersen van impulsen, vertonen ze stoornissen als het gaat om binding en relaties, accepteren geen gezag, zien de realiteit niet, leven in een situatie van ongezonde afhankelijkheid of symbiose enz.

Het doel van fase 1 is het negatieve en vaak ook (zelf)destructieve ingesleten handelingspatroon van de jongere te veranderen. Daarvoor is het volledig gestructureerde fasemodel met een heldere dagstructuur en de mogelijkheid een vertrouwensrelatie op te bouwen met de begeleiders in een stabiele omgeving. […] De begeleiders helpen de jongeren deze fase te gebruiken om de eerste zelf- en groepscompetenties te leren en te ontwikkelen. Waardering, respect, aandacht voor emoties, maar ook duidelijke eisen en grenzen staan hierbij centraal.

Jongeren met bovengenoemde problemen en gedrags- en bindingsproblematiek hebben als klein kind en in de autonomiefase weinig bescherming, geborgenheid en/of grenzen ervaren en zodoende hebben ze belangrijke en noodzakelijke handelingsalternatieven niet kunnen aanleren. Het is daarom belangrijk en heilzaam dit proces nog eens in een beschermde omgeving en met hulp van professionals te doorlopen. Om deze reden blijven in deze fase de rechten en mogelijkheden van de jongeren, in het belang van hun verdere ontwikkeling, op de achtergrond. Op de voorgrond staat het principe dat volwassenen de verantwoordelijkheid nemen en dat er niet te tornen valt aan regels, omdat die er zijn ter bescherming van het individu maar ook van de groep. […]

Jongeren die in aanmerking komen voor een traject in het buitenland vertonen in de regel dermate grensoverschrijdend gedrag dat ze niet meer aan het normale maatschappelijke leven kunnen deelnemen. Daarom is het bijzonder belangrijk dat ze in fase 1 duidelijke grenzen ervaren. Het principe is hier: “We waarderen jou als persoon, maar we accepteren geen destructief gedrag”. Zo wordt er met positieve versterking respectievelijk met een beloningssysteem gewerkt. Op ongewenst gedrag reageren de begeleiders met gezag en met het intrekken van reeds toegekende beloningen en/of duidelijke consequenties die voor de jongeren inzichtelijk en voorspelbaar zijn. Hierbij wordt gezag uitgeoefend in de zin van standvastigheid en aanwezigheid. Ongewenst gedrag heeft consequenties, maar het is even zo vanzelfsprekend dat er alle ruimte is om een constructieve vertrouwensband met de begeleiders op te bouwen. Tijdens gesprekken wordt er gereflecteerd op de situaties die zich hebben voorgedaan en samen worden er nieuwe handelingsstrategieën ontwikkeld. Natuurlijk worden ook positieve versterkers en beloningen ingezet.

Elke week vindt er een groepsgesprek plaats, waarin wordt gereflecteerd op het gedrag van elke jongere afzonderlijk. Hier wordt vastgesteld of de jongeren een week verder zijn gekomen in het faseprogramma en in hun eigen ontwikkeling, op hetzelfde niveau zijn gebleven of eventueel achteruit zijn gegaan en teruggezet moeten worden. Bij de beslissingen wordt rekening gehouden met de indrukken van de jongere zelf, de overige groepsleden en de begeleiders.

In fase 1 moeten de jongeren in hun nieuwe leeromgeving ook leren zelfbewust om te gaan met hun gevoelens, gedachten en emoties. Ze moeten leren met hun begeleiders over hun problemen te praten en inzien dat problemen ook zonder alcohol, drugs of geweld opgelost kunnen worden. Verantwoordelijkheid voor zichzelf ("Ik ben verantwoordelijk voor mijn leven en voor wat ik doe"), en eigen beslissingen nemen, zijn de basisprincipes in deze fase. Door ervaringen wordt het de jongere duidelijk dat hij of zij andere beslissingen met betrekking tot het eigen gedrag moet gaan nemen (zelfbeschikking - identiteit - controle).
Doel is ook om de jongeren te helpen inzien, dat hun gedrag en beslissingen consequenties hebben, maar dat ze niettemin deze consequenties kunnen controleren en beïnvloeden. Consequenties hebben daarbij direct betrekking op het vertoonde onacceptabele gedrag. De jongeren moeten begrijpen, dat ze hun eigen aandeel hebben in en de verantwoordelijkheid dragen voor hun gedrag, waarop sancties of een beloning kunnen volgen. We vinden het daarbij belangrijk dat de jongeren ervaren dat enkel hun gedrag wordt afgewezen of afgestraft en niet zijzelf als persoon.

Het doel van deze fase is bereikt wanneer de jongeren door duidelijk gestelde grenzen leren om zich te houden aan de regels en structuren van het leven in een groep en ook de noodzaak hiervan inzien.
Indien een jongere niet bereid is om in de loop van deze fase zijn agressieve gedragspatroon jegens andere mensen en hier in het speciaal jegens de begeleiders en de andere jongeren in de groep, te veranderen, dan heeft Progresso het recht om de jongere terug te sturen.
In fase 1 is er niet voorzien in onderwijs. Dit is een privilege voor de jongeren na een succesvolle afsluiting van de eerste fase.

Fase 2 - Consolidatie van de aangeleerde structuur (duur min. 16 weken)
Deze fase moet de jongeren ertoe in staat stellen, de reeds aangeleerde gedragspatronen in een gecontroleerde omgeving in het dagelijkse leven toe te passen en te versterken en daarnaast hun eigen identiteit te vinden en te beleven. De jongeren hebben veel tijd nodig om hun reeds aangeleerde gedragspatronen van fase 1 te verinnerlijken en oude gedragspatronen te laten vallen.

De jongeren krijgen in deze fase meer inzicht in hun eigen gedrag, omdat ze door de begeleiders voortdurend worden geconfronteerd met vragen zoals bijvoorbeeld “Wat was je eigen aandeel in deze gebeurtenis? Wat had je anders kunnen doen?” enz. Centraal staat dat de jongeren zich sterker bewust worden van hun gedachten, gevoelens en hun eigen gedrag. De psychologische en therapeutische ondersteuning die mogelijk is vanaf fase 2 helpt en steunt de jongeren in dit proces en bij het oplossen van de dagelijkse conflicten en het verminderen van angst. De therapie speelt ook een rol bij het versterken van het gevoel van eigenwaarde en het verwerken van gebeurtenissen en gevoelens uit het verleden.

In deze fase kunnen de jongeren hun privileges stuk voor stuk terugverdienen. Vanaf het begin van fase 2 mogen ze naar school en kunnen ze telefoneren met familieleden, bezoek ontvangen enz. […]

In fase 2 kunnen de jongeren zelf meer bepalen en hebben ze meer inspraak, daardoor krijgen ze meer zelfstandigheid en beginnen ze hun autonomie te verstevigen.

Het eind van fase 2 is bereikt als de jongere de begeleiders ervan heeft kunnen overtuigen dat het nieuw aangeleerde gedrag overwegend stabiel is.

Fase 3 - Vertrouwen (individuele begeleiding / Begeleid Zelfstandig Wonen) (Duur min. 16 weken)
In deze fase moet de jongere stap voor stap leren de verantwoordelijkheid voor zichzelf en de omgeving op zich te nemen. De jongeren moeten leren dat hun gedrag, hun gedachten en hun eigen gevoelens een deel van henzelf zijn. Het is niet alleen de fase van vertrouwen, maar ook van beslissingen (“Kan ik zelfstandig afstand nemen van oude gedragspatronen en nieuwe gedragspatronen toepassen?”). ook in deze fase worden de jongeren direct met hun eigen gedrag, ervaringen en beslissingen geconfronteerd. Komt een jongere in fase 3 dan kan het traject worden voortgezet op de projectlocatie waar de jongere tot dan toe verbleef, in een woonvorm die voorbereidt op zelfstandig wonen of met individuele begeleiding in een gezin.

Zie hieronder Individuele Begeleiding / Begeleid Zelfstandig Wonen

Fase 4 - Ontslag / Voorbereiding op de terugkeer (Duur ca. 4 weken)
In het traject Begeleiding naar Zelfstandig Wonen treft de jongere in fase 4 de laatste voorbereidingen voor zijn of haar terugkeer.

De terugkeer wordt geregeld in samenwerking met de verantwoordelijke instantie voor Jeugdzorg, Bureau Jeugdzorg, het gezin en eventueel de voogden of pleegouders. De verantwoordelijke instantie voor Jeugdzorg werkt mee aan de overdracht en de re-integratie in het land van herkomst. Doel is voor de jongere een vloeiende overgang tussen het leven in Portugal en zijn/haar re-integratie in het eigen land mogelijk maken. De jongere moet hieraan actief deelnemen, zodat hij of zij ook alle kans heeft om terug te keren naar een nieuw leven. Tijdens de fase van de concrete organisatie en voorbereiding op de terugkeer naar het eigen land, bevindt de jongere zich in een mentaal-emotioneel loslatingsproces, dat als positief moet worden ervaren.

Daarom is het belangrijk ervoor te zorgen, dat de bij ons doorgebrachte tijd gezamenlijk met alle belanghebbenden wordt nabesproken en afgesloten. Tegelijkertijd moet de nieuwe fase van het leven van de jongere als "openstaande deur" worden gezien die toegang geeft tot een ander scala aan mogelijkheden.

Woongemeenschappen voor jongeren

De intensief pedagogische woongemeenschap "Fronteiras" (7 plaatsen)

De boerderij “Fronteiras“ omvat ca. 14 hectare en bevindt zich in een heuvelachtig landschap in de Alentejo in het zuiden van Portugal. Zeven kilometer verderop ligt een dorpje met ca. 450 inwoners, Almodôvar, een stadje met ongeveer 3000 inwoners ligt op 18 km afstand. Bij de boerderij hoort een houten woonhuis van 160 m² met een grote woonkamer met wintertuin, een grote woonkeuken, een provisiekamer, een badkamer, vier eenpersoonskamers en een terras. Op het terrein staan ook zeven houten huisjes, een washok en een gereedschapsschuur. Verder is er een hindernisparcours, een sport- en voetbalveld, een ren voor kippen, ganzen en eenden en een geitenstal. Ook zijn er twee meertjes. Er is stromend water, elektriciteit en verwarming.

In het dichtbijgelegen dorpje Gomes Aires zijn twee cafés, een bakker, een dependance van het gemeentehuis tevens cultureel centrum, een kerk, een voetbalveld, een kleuterschool, een plek met tafels om te barbecueën en een oude bron met een wasplaats. Het leven van de inwoners kent een eenvoudige structuur. De manier waarop er van dag tot dag wordt geleefd maakt een kalme indruk. Je zou haast denken dat de tijd hier is blijven stilstaan. De boeren van de omliggende boerderijen leven bijna uitsluitend van akkerbouw, veeteelt of de verkoop of ruil van zelfgeproduceerde levensmiddelen zoals schapenkaas, geitenkaas, worst of honing. In het dorp werken de mensen als monteur, schilder, metselaar, herder, bakker, boer of meubelmaker.

De intensief pedagogische woongemeenschap "Quinta do Cerro" (5 plaatsen)

De boerderij “Quinta do Cerro“ omvat ca. 87 hectare en ligt in een landelijk en rustig gebied in de bergen van de Alentejo. Het dichtstbijzijnde dorp, Santa Cruz, ligt op vijf kilometer afstand. Het stadje Almodôvar met ca. 3000 inwoners ligt 20 kilometer verderop.

De boerderij is te bereiken via een landweggetje parallel aan het riviertje de Vascão, dat de grens vormt tussen de Algarve en de Alentejo. Voor drinkwater en water voor het sanitair enz. beschikt de boerderij over eigen bronnen. Elektriciteit wordt met zonnepanelen en een diesel stroomgenerator gegenereerd. Op de Quinta do Cerro bevindt zich een woonhuis, met een grote woonkamer met wintertuin, een grote woonkeuken, badkamer, vijf eenpersoonskamers, een kamer voor de leiding/kantoor en een terras. Verder zijn er op het terrein twee kleine houten huisjes, twee bungalows, een werkplaats, werkruimten, paardenstallen en een paardenweide, een kippenhok, een picknickplaats direct aan de rivier en een kleine, zelf aangelegde, vijver direct naast het huis. Moestuin en boomgaard bieden de mogelijkheid tot gedeeltelijke zelfvoorziening en een bewuste voeding.

In het riviertje de Vascão, dat langs het terrein loopt, kan worden gezwommen en gevist. Ook kan er worden gevaren met zelfgebouwde vlotten. Het dichtbij gelegen dorpje Santa Cruz telt ca. 100 inwoners. Het beschikt over een café, een dependance van het gemeentehuis tevens cultureel centrum, twee kerkjes (waarvan een uit de 16e eeuw), een plek met tafels, om te barbecueën en een oude bron met een wasplaats. Het pleintje voor het café is het middelpunt van het dorp en de bewoners treffen elkaar hier dagelijks.

De intensief pedagogische woongemeenschap “Nova Sembla“ (5 plaatsen)

“Nova Sembla” is ca. 1 hectare groot en ligt in een idyllisch dal in de Alentejo in het zuiden van Portugal. Het ligt op 2 km van het mijndorpje Semblana. Het stadje Almodôvar met ca. 3000 inwoners ligt op 12 km afstand.

Langs de grens van het terrein loopt een klein beekje dat het land van voldoende water voorziet en de mogelijkheid tot verkoeling biedt. Er worden volop olijven, sinaasappels, citroenen, nectarines, granaatappels en mispels verbouwd. Verder zijn er zes bronnen op het terrein, een oud tuinhuis, vijf kleine houten huisjes voor de jongeren, twee houten huizen voor de begeleiders en twee wc- en douchegebouwtjes. Er staat een houten huis met een keuken en een groot houten huis dat als gemeenschappelijke woon- en leefruimte wordt gebruikt. Stromend water, elektriciteit en verwarming zijn aanwezig. Het dichtstbij gelegen dorp, Semblana, telt ca. 300 inwoners en heeft een oude bakkerij, twee kleine supermarktjes, twee café-restaurants, een geldautomaat, een dependance van het gemeentehuis tevens cultureel centrum, een gezondheids-centrum, een oude kerk en openbare toiletten en douches. De inwoners leven bijna uitsluitend van de landbouw, de productie van honing, of ze zijn werkzaam in de nabijgelegen kopermijn “Neves Corvo“.

Individuele begeleiding

Voor jongeren die niet geschikt zijn voor een groepsproject, is er voorzien in individuele pedagogische begeleiding in een gezin. Dit geldt ook voor jongeren onder de 16 jaar, die fase 1 en 2 succesvol afgesloten hebben en nog niet in aanmerking komen voor een Begeleiding naar Zelfstandig Wonen én waarvan de terugkeer naar het eigen gezin uitgesloten is.

Progresso werkt samen met verschillende begeleidingsgezinnen in landelijke rustige gebieden in de Algarve en de Alentejo. De jongere woont hier met zijn/haar begeleiders, soms ook met hun kinderen, in een gezamenlijk huishouden.

In een veilige sfeer krijgt de jongere de kans een stabiele relatie op te bouwen. Het dagelijks leven is helder gestructureerd. Alle dagelijkse werkzaamheden worden gezamenlijk uitgevoerd, hierbij moet men denken aan werkzaamheden in en om het huis en eventueel ook op het land.

Net als in de woongemeenschap voor jongeren krijgen de jongeren intern onderwijs via een afstandsonderwijsprogramma. Soms gaan ze ook in de omgeving naar (een internationale) school zodat ze na terugkeer in hun eigen land gemakkelijk weer de aansluiting in het reguliere onderwijs kunnen vinden.

Begeleid Zelfstandig Wonen

Het aanbod op het gebied van Begeleiding naar Zelfstandig Wonen richt zich op jongeren die door alles wat ze hebben geleerd tijdens hun verblijf in een van de intensief pedagogische jongeren woongemeen-schappen eraan toe zijn een meer zelfstandig leven te leiden. Zo kunnen ze hun persoonlijkheid verder te ontwikkelen en zelfstandiger worden.

Doel is dat de jongeren aan het eind van het verzelfstandigingstraject een zelfstandig leven kunnen leiden. Het proces van zelfstandig worden kent twee stappen. Eerst woont de jongere in een woongemeenschap met andere jongeren (overgangshuis), vervolgens in een zelfstandige woning. Beide woonvormen kennen individuele begeleiding. De medewerkers van het team ondersteunen de jongvolwassenen op hun weg naar de hoogst haalbare zelfstandigheid met behulp van een gezamenlijk opgesteld individueel plan met doelen en een tijdsplanning. Zo moeten de jongeren stap voor stap leren de zaken die er in het dagelijks leven op hen af komen zelf te regelen en zelf hun dag in te delen. Als een jongere in fase 2 nog geen diploma heeft gehaald dan kan dit in fase 3 alsnog. Als school geen optie meer is, of als de jongere al een diploma heeft, moet hij/zij werk of een leer-werkplek zoeken en solliciteren.

Daarbij moeten bepaalde “structuren uit de wereld van werkende mensen” worden geaccepteerd (zelfstandig opstaan, op tijd op het werk komen, gezag accepteren enz.). Omdat de jongere een bepaald budget beheert, neemt hij/zij stap voor stap meer verantwoordelijkheid. Zelf boodschappen doen bijvoorbeeld, de eigen huishouding regelen en huur, elektriciteit water en verzekeringen betalen. De jongeren moeten ook een hobby vinden om hun vrije tijd zinvol in te vullen en te organiseren. De algemene en globale doelen van Begeleiding naar Zelfstandig Wonen zijn:

• Jongeren zich laten bekwamen in het leiden van een zelfstandig leven, hulpmiddelen daarbij laten ontdekken en ondersteuning bieden
• Het dagelijks leven organiseren met behulp van een huishoudplan en een vaste dagstructuur
• Praktische zaken aanleren, zoals administratieve zaken regelen met instanties
• Goed omgaan met crises en conflicten door het verwerven en uitbouwen van sociale competenties (conflictoplossingsstrategieën, tegen conflicten opgewassen zijn, een relatie aan kunnen gaan, enz.)
• Ontwikkeling van een onafhankelijke persoonlijkheid en zelfstandig en verantwoordelijk kunnen handelen
• Leren en ervaren hoe het is om zelfstandig met iets bezig te zijn
• Leren alleen te zijn
• Verdere ontwikkeling van de lichaamswaarneming (hygiëne, gezondheid, gezonde voeding)
• Financiën bijhouden
• Relatie met het gezin van herkomst regelen (losmaken, contact onderhouden en opbouwen)
• Een levens- en toekomstperspectief opstellen (opleiding kiezen, stage lopen, sollicitatiebrieven schrijven enz.)
• Zinvolle vrijetijdsbesteding

[naar boven]